Bij Frankrijk denk je al snel aan croissants en de Eiffeltoren, bij Italië aan pizza en Pisa, bij Engeland aan zwarte thee en de Big Ben… Maar welk beeld krijg jij als je aan Denemarken denkt? Eh… Legoland.. En dan?
Er zijn zeker overeenkomsten tussen Nederland en Denemarken. Neem een kijkje in Kopenhagen en je ziet niet minder fietsen dan in Amsterdam. Het regent er vaak en in de supermarkt hoef je karnemelk, drop en roggebrood niet te missen. Nog verrassender: de Denen zijn de enigen die echt begrijpen wat Nederlanders met het woord ‘gezelligheid’ bedoelen. En beweren zelfs nog gezelliger te zijn! Say what?
Hygge
Niet alleen heeft de Deense taal er een letterlijke vertaling voor: hygge (uitspraak: ‘hoega‘ met een zachte g). Ook vervoegen ze het als werkwoord en maken er allerlei samenstellingen mee. Zo kun je in het Deens zeggen: op søndagshygge (een gezellige zondag) hyggede (‘gezelligde’) ik me zeer en hyggesnakkede (gezellig kletste) ik uren met mijn cavia in de hyggekrog (knus hoekje)! Kom op, waar blijven die gezellige Nederlandse varianten in de woordenschat?
Of moeten Nederlanders daarvoor eerst net zo hyggelig worden als de Denen? Geluksonderzoeker Meik Wiking legt in zijn wereldwijde bestseller ‘The little book of Hygge – The Danish way to live well’ de link tussen geluk en gezelligheid. De Denen zijn volgens hem zo gelukkig omdat ze hygge zo belangrijk vinden en het overal toepassen in hun leven. Strak Scandinavisch interieur? Zeker, maar dan wel met veel kaarsjes, een open haard, een kussenrijk zithoekje of kerstversiering. Minimalistische kleding? Niet zonder warme sjaal. Etentje met vrienden? Wel in een sfeervol restaurant. En een hug? Dat hoef je de Denen ook niet uit te leggen. Hygge zou er zelfs van afgeleid zijn.
Minder zielen, meer vreugd
Laat nou niet het beeld ontstaan dat de gemiddelde Deen een feestganger is die elke fredagshygge in de kroeg te vinden is. Integendeel. Lang niet alle Denen zijn zo extravert en vinden het juist veel gezellig om thuis lekker met een dekentje op de bank warme chocolademelk te drinken. Of om met hun twee beste vrienden diepe gesprekken te voeren. Introverten hoeven zich daarom niet in te houden en voelen zich gerespecteerd. Feestjes zijn allerminst hygge als je je er ongemakkelijk voelt en eigenlijk liever een boek zou lezen. De extraverten zullen nog steeds liever iets gaan drinken, maar zullen er de thuisboeklezers niet meewarig bij aankijken. Alweer iets waarbij de Denen op een hoger niveau lijken te zitten in hun gezelligheidsbegrip.
Deense iconen
Wat heeft Denemarken nou voor iconen die in je geheugen gegrift raakt als je ze eenmaal gezien of geproeft hebt? Wat dat laatste betreft: Smørrebrød. Een soort roggebrood wat in de Deense versie – alweer – veel beter wordt gedaan. Het beleg heb je er in allerlei kleuren, soorten en smaken. Kom je in Nederland, dan ben je wel klaar met een plakje kaas en radijs, maar de Denen zijn een stuk creatiever. Handig voor als je vegan bent en iets zoekt in een land waar helaas heel vaak vlees wordt gegeten… Vergeet als toetje niet naar de bakker te gaan, want chocolate rye (roggebroodje met chocoladevulling) is ook echt een aanrader.
En een bezienswaardig monument? Die vond ik in Kopenhagen, eenzaam op een kleine rots, starend over het water: de Kleine Zeemeermin. De echte Lille Havfrue !
Bronnen:
– Wiking, M. (2016). The little book of hygge – The Danish way to live well
– Post Online: Danish icon listed among word’s best sandwiches
– NOS.nl: ‘Als je in Nederland nog elke dag vlees eet, dan ben je in de minderheid’
Out of the cat box 